ಜೀವನಯಾನ

Tuesday, September 24, 2013

ನೀರನ್ನೇ ಕುಡಿಯದ ಕಾಂಗರೂ ಇಲಿ!

ಪ್ರಾಣಿಗಳೆಂದರೆ ಅವು ನೀರನ್ನು ಅಗಲಿ ಬದುಕುವುದು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆಯೂ ನೀರನ್ನು ಕುಡಿಯದ ಪ್ರಾಣಿಯೊಂದಿದೆ. ಅದೇ ಕಾಂಗರೂ ಇಲಿ!  ಅಮೆರಿಕದ ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾ ಶುಶ್ಕ ಮರುಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಇವು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಇದರ ಕಾಲು ಮತ್ತು ಬಾಲ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಕಾಂಗರೂಗಳನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಇದು ಕಾಂಗರೂಗಳಂತೆ ನೆಗೆಯುತ್ತಾ ಓಡುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿಯೇ ಇವುಗಳಿಗೆ ಕಾಂಗರೂ ಇಲಿ ಎನ್ನುವ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ.


ನೀರನ್ನೇ ಕುಡಿಯುವುದಿಲ್ಲ!
ಕಾಂಗರೂ ಇಲಿಗಳು ಬಿಸಿಲಿನ ಮರುಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವುದರಿಂದ ಅಲ್ಲಿನ ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಹೊಂದುವ ದೇಹರಚನೆ ಹೊಂದಿವೆ. ಅಲ್ಲಿನ ಸನ್ನಿವೇಶಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿವೆ. ಇವು ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ನೀರನ್ನು ಕುಡಿಯದಿದ್ದರೂ ಬದುಕುಳಿಯಬಲ್ಲದು! ಇವುಗಳ ಶ್ರವಣ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ  ಅಗಾಧವಾಗಿದೆ. ಗೂಬೆ, ಹಾವುಗಳು ಸದ್ದಿಲ್ಲದೆ ದಾಳಿ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಸಹ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಹಿಂಗಾಲು ಉದ್ದವಾಗಿದ್ದು, ವೈರಿಗಳಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು 9 ಅಡಿ ಉದ್ದದ ವರೆಗೆ ನೆಗೆಯಬಲ್ಲದು.

ನೆಲದೊಳಗೆ ಸುಸಜ್ಜಿತ ಮನೆ!

ಕಾಂಗರೂ ಇಲಿಗಳು  ಹೆಚ್ಚಾಗಿ  ಭೂಮಿಯ ಅಡಿಗಳಲ್ಲೇ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ  ಇರುತ್ತವೆ. ಕುರುಚಲು ಪೊದೆ, ಹುಲ್ಲುಗಳಿರುವ ಬಯಲು ಪ್ರದೇಶ, ಮರಳು ಗುಡ್ಡೆ, ಮರದ ಪೊಟರೆ ಮುಂತಾದ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಗೂಡುಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ. ಬಿಲವನ್ನು  ನಾವು ವಾಸಿಸುವ ಮನೆಯಂತೆಯೇ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಬಿಲದಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಭೋಜನ ಕೋಣೆ, ಮಲಗುವ ಕೋಣೆ, ಆಹಾರ ಸಂಗ್ರಹ ಕೋಣೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಸುಡುಬಿಸಿಲಿನ ಹಗಿನ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಲವನ್ನು ತಂಪಾಗಿರಿಸಲು ಬಿಲದ ಬಾಗಿಲನ್ನು ಮಣ್ಣಿನಿಂದ ಮುಚ್ಚಿಡುತ್ತದೆ. ರಾತ್ರಿ ಮರುಭೂಮಿ ತಂಪಾದಾಗ ಬಾಗಿಲನ್ನು  ತೆರೆಯುತ್ತದೆ. ದಿನದ ಬಹುತೇಕ ಸಮಯ ಬಿಲದಲ್ಲಿ ನಿದ್ರಿಸುವುದರಲ್ಲೇ ಕಳೆಯುತ್ತದೆ. ರಾತ್ರಿಯಹೊತ್ತು ವಾತಾವರಣ ತಣ್ಣಗಾದ ಬಳಿಕ ಆಹಾರ ಸೇವನೆಗಾಗಿ ಬಿಲದಿಂದ ಹೊರಗೆ ಬರುತ್ತವೆ. ಹವಾಮಾನ ವೈಪರೀತ್ಯಗಳು ಉಂಟಾದಾಗ ಬಿಲದಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದುಬಿಡುತ್ತವೆ.

ಮೈ ಬೆವರುವುದೇ ಇಲ್ಲ!
ಕಾಂಗರೂ ಇಲಿ ಬೆವರಿನ ಮೂಲಕ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುವ ತೇವಾಂಶವನ್ನು ಉಸಿರಿನ ಮೂಲಕ ಪುನಃ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಕಾಂಗರೂ ಇಲಿ ಬೆವರುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ಅಲ್ಲದೆ ದೇಹದಿಂದ ಹೊರಹೋಗುವ ನೀರಿನ ಅಂಶ ವರ್ಥವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ದೇಹದಷ್ಟೇ ದೊಡ್ಡ ತಲೆ, ಅಗಲವಾದ ಕಣ್ಣು, ಚಿಕ್ಕಕಿವಿ. ಉದ್ದನೆ ಹಿಂಗಲು, ಪುಟ್ಟ ಮುಂಗಾಲು, ಉದ್ದನೆಯ ಬಾಲ ಇವು ಕಾಂಗರೂ ಸ್ಥೂಲ ದೇಹರಚನೆ. ಇದರ ದೇಹದ ಉದ್ದ 3 ರಿಂದ 5 ಇಂಚು. ಬಾಲ ದೇಹಕ್ಕಿಂತಲೂ ದೊಡ್ಡ ಅಂದರೆ, 5ರಿಂದ 6 ಇಂಚು ಉದ್ದವಿರುತ್ತದೆ. ಕಾಂಗರೂ ಇಲಿಯ ಮೈ ಮರಳಿನ ಕಂದು ಬಣ್ಣ ಮತ್ತು ಹೊಟ್ಟೆಯ ಭಾಗ ಬಿಳಿಯಾಗಿದೆ. ಜೀವಿತಾವಧಿ 2 ರಿಂದ 5 ವರ್ಷ. ಕಾಂಗರೂ ಇಲಿಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣಿಗಿಂತ ಗಂಡು ಇಲಿ ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡದಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಕಾಂಗರೂ ಇಲಿಗೆ ಹಾವು, ಗೂಬೆ, ನರಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಹಲವಾರು ಶತ್ರುಗಳಿದ್ದರೂ. ಅವಸಾನದ ಅಂಚಿಗೆ ತಲುಪಿಲ್ಲ ಈಗಲೂ ಇವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿವೆ.

ಯಾಕೆ ನೀರು ಕುಡಿಯಲ್ಲ?

ಕಾಂಗರೂ ಇಲಿ ಕೂಡಾ ಮರುಭೂಮಿಯ ಪ್ರಾಣಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಅದು ತಿನ್ನುವ ಸಸ್ಯದ ಬೇರು ಮತ್ತು ಬೀಜಗಳಿಂದ ದೇಹಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ತೇವಾಂಶವನ್ನು ದೊರಕಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅದರ ಆಹಾರವೇ ಅದಕ್ಕೆ ನೀರು ಒದಗಿಸುವ ಕಾರಣ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ನೀರು ಕುಡಿಯುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. ಇವು ಕಾಂಗರೂಗಳಂತಯೇ ಚರ್ಮದ ಚೀಲಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ಮರಿಗಳನ್ನು ಸಾಕುವ ಬದಲು ಆಹಾರದ ಸಂಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಬಳಸುತ್ತದೆ.

 

Thursday, September 12, 2013

ಚೀಲದಲ್ಲಿ ಮರಿ ಸಾಕುವ ಕಾಂಗರೂ!

ಕಾಂಗರೂವನ್ನು ನೋಡಿದೊಡನೆ ಕಣ್ಣುಂದೆ ಬರುವುದು, ಹಿಂಗಾಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತ ತಾಯಿ; ಅದರ ಹೊಟ್ಟೆಯ ಮುಂಭಾಗದ ಚೀಲದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತ ಮರಿಯ ಚಿತ್ರ. ಹೊಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಮರಿ ಸಾಕಣೆಯ ಚೀಲವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರಿಂದಲೇ ಕಾಂಗರೂವನ್ನು ಸಂಚಿ ಸ್ತನಿ (ಹೊಟ್ಟೆ ಚೀಲದ ಪ್ರಾಣಿ) ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾದ ಪ್ರಾಣಿ. ಹೀಗಾಗಿ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾವನ್ನು ಕಾಂಗರೂಗಳ ನಾಡು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. 


  • ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಪ್ರಭೇದ:
ಹೊಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಚೀಲವಿರುವ ಕಾಂಗರೂಗಳ ಸುಮಾರು 40ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭೇದಗಳಿವೆ. ಬೆಕ್ಕಿನಷ್ಟೇ ಗಾತ್ರದಿಂದ ಹಿಡಿದು ಬಹು ವೈವಿಧ್ಯ ಗಾತ್ರದ ಕಾಂಗರೂಗಳಿವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ಕಾಂಗರೂ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಗಾತ್ರದ್ದು. ಇವು ಮನುಷ್ಯನಿಗಿಂತ ಎತ್ತರ ಮತ್ತು 85 ಕೆ.ಜಿ.ಯಷ್ಟು ತೂಕವಿರುತ್ತವೆ. ಹೆಣ್ಣು ಕಾಂಗರೂವನ್ನು ಬೂಮರ್, ಗಂಡನ್ನು ಫ್ಲೈಯರ್ ಮತ್ತು ಮರಿಯನ್ನು ಜೋಯಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

  • ಕುಪ್ಪಳಿಸುತ್ತಾ ಸಾಗುವ ಓಟ!
ಕಾಂಗರೂವಿನದ್ದು ವಿಶಿಷ್ಟ ರೀತಿಯ ಓಟ. ಉದ್ದನೆಯ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಹಿಂಗಾಲು. ಬಾಲವೂ ಅಷ್ಟೇ ಬಲಿಷ್ಠ. ಮುಂಗಾಲು ಚಿಕ್ಕವು. ಹೀಗಾಗಿ ಇವುಗಳಿಗೆ ವೇಗವಾಗಿ ಓಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಬರಿ ಹಿಂಗಾಲಿನ ಮೇಲೆಯೇ ಜಿಗಿದು, ಜಿಗಿದು ಓಡುವುದು ಇದರ ಕ್ರಮ. ಆದರೂ, ಹೀಗೆ ಕುಪ್ಪಳಿಸುತ್ತಾ ಓಡಿದರೂ, ಮಂದಗಾಮಿಯೇನಲ್ಲ. ತಾಸಿಗೆ 60 ಕಿ.ಮಿ. ವೇಗದಲ್ಲಿ ಓಡಬಲ್ಲದು. ಹಾದಿಗೆ ಅಡ್ಡಬರುವ 10 ಅಡಿ ಎತ್ತರದ ಬೇಲಿಯಾಗಲೀ, 20 ಅಡಿ ಅಗಲದ ಹಳ್ಳ ಕೊರಕಲುಗಳಾಗಲೀ ಕಾಂಗರೂಗಳಿಗೆ ಲೆಕ್ಕಕ್ಕೇ ಇಲ್ಲ.

  • 5 ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಹೊಸ ದಂತಪಂಕ್ತಿ!
ಕಾಂಗರೂ ಶುದ್ಧ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ. ಹುಲ್ಲು ಎಲೆಗಳೇ ಇದರ ಆಹಾರ. ಹೀಗಾಗಿ ಮಧ್ಯ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಹುಲ್ಲು ಬಯಲು ಮತ್ತು ಅರೆ ಮರುಭೂಮಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಇದರ ಪ್ರಧಾನ ವಾಸ್ತವ್ಯ. ನೀರು ಮೇವು ಇಲ್ಲದೆ ಮೂರು-ನಾಲ್ಕುದಿನ ಇರುವ ಸಾಮಥ್ರ್ಯ ಕೂಡ ಇದಕ್ಕಿದೆ. ಹುಲ್ಲು  ಎಲೆ ಸೊಪ್ಪುಗಳನ್ನು ಕೇವಲ ಮುಂದಿನ ಹಲ್ಲುಗಳಲ್ಲೇ ಜಗಿದು ಜಗಿದು ಆ ಹಲ್ಲುಗಳು ನಾಲ್ಕು-ಐದು  ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸವೆದುಹೋಗುತ್ತವೆ. ಹಾಗಾದಾಗ ಅವು  ಬಿದ್ದುಹೋಗಿ ಅಲ್ಲೇ ಹೊಸ ಹಲ್ಲುಗಳು ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಕಾಂಗರೂಗಳ 20-25 ವರ್ಷಗಳ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕೈದುಬಾರಿ ದಂತಪಕ್ತಿಗಳು ನವೀಕರಣಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. 

  • ಚೀಲದಲ್ಲಿ ಮರಿ ಸಾಕುವ ತಾಯಿ!
ಕಾಂಗರೂಗಳ ಸಂತಾನ ವಿಧಾನವೇ ಒಂದು ಸೋಜಿಗ. ಕಾಂಗರೂ ಮರಿ ಗರ್ಭದಿಂದ ಹೊರಬಂದಾಗ ಒಂದು ಚಿಕ್ಕ ಹುಳುವಿನಂತಿರುತ್ತದೆ. ಅದರ ಉದ್ದ ಒಂದಂಗುಲಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ. ತೂಕವಂತೂ ಒಂದೆರಡೇ ಗ್ರಾಂ!  ಕಣ್ಣುಗಳು ಇಲ್ಲದ ಕೇವಲ ಮೊಳಕೆಯಂತಹ ಹಿಂಗಾಲು, ರೋಮರಹಿತ ಬೋಳು ತಲೆ. ಇನ್ನೂ ಭ್ರೂಣದಲ್ಲೇ ಇರುವ ಶರೀರ ಅದರದು. ತಾಯಿಯನ್ನು ಕಿಂಚಿತ್ತೂ ಹೋಲದ ಸ್ವರೂಪ. ಅಲ್ಲಿಂದ ಅದರ ಮುಂದಿನ ಎಲ್ಲ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳೂ ಚೀಲದ ಒಳಗೇ ಜರುಗುತ್ತದೆ. ತಾಯಿಯ ಹಾಲು ಕುಡಿಯುತ್ತಾ ಅಲ್ಲೇ ಉಳಿದು ಆರು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರೌಢವಾಗಿ ಚೀಲದಿಂದ ಹೊರಕ್ಕೆ ಇಣುಕುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಮರಿ ಪ್ರೌಢವಾಗಿ ಚೀಲವನ್ನು ತೊರೆದ ಒಂದೆರಡು ದಿನಗಳಲ್ಲೇ ಇನ್ನೊಂದು ಹೊಸ ಮರಿ  ಪ್ರಸವಗೊಂಡು ಚೀಲಕ್ಕೆ ಬಂದು  ಸೇರುತ್ತದೆ. ಕುಡಲೇ ತಾಯಿ ಮತ್ತೆ ಗರ್ಭಧರಿಸುತ್ತದೆ. ಹೀಗೆ ಚೀಲದಿಂದ ಹೊರಗಿದ್ದು ಹಾಲು ಕುಡಿಯುವ ಒಂದು ಮರಿ, ಗರ್ಭದೊಳಗೊಂದು  ಭ್ರೂಣ, ಚೀಲದೊಳಗೊಂದು ಮರಿ. ಈ ರೀತಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ವಯಸ್ಸಿನ ಮೂರು ಮರಿಗಳನ್ನು ಏಕಕಾಲಕ್ಕೆ ಪೋಷಿಸುವ ಅತಿ ವಿಶಿಷ್ಟ ಮಾತೆ ಕಾಂಗರೂ.

ಆಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ನಿರಂತರ ಬೇಟೆ:

ಇಂಥ ಅವಿರತ ಸಂತಾನ ವರ್ಧನಾ ಕ್ರಮದಿಂದಾಗಿ ಕಾಂಗರೂಗಳು ಈಗಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿವೆ. ಆದರೆ, ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಚರ್ಮಕ್ಕಾಗಿ ಸಾಕು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಆಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಕಾಂಗರೂಗಳನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಕಾಂಗರೂಗಳ ಕುಬ್ಜ ಪ್ರಭೇದಗಳು ಮನುಷ್ಯರ ಮತ್ತು ಬೇಟೆಪ್ರಾಣಿಗಳ ದುರಾಕ್ರಮಣದಿಂದ ಅಳಿದು ಹೋಗಿವೆ. ಮತ್ತೂ ಕೆಲವು ಪ್ರಭೇದಗಳು ಅತ್ಯಲ್ಪ ಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಇಳಿದಿದೆ.
 

Thursday, September 5, 2013

ಲಕ್ಷದ್ವೀಪ ಎಂಬ ಸುಂದರ ಕಡಲ ತೀರ

ಲಕ್ಷದ್ವೀಪ ಎನ್ನುವುದು ಹವಳದ ದಿಬ್ಬಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ದ್ವೀಪ ಸಮೂಹ. ಆಳವಿರದ ಸಾಗರತಳದ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ನಿರ್ಮಿತವಾಗಿರುವ ಪ್ರದೇಶ. ಪ್ರವಾಸಿಗರ ಪಾಲಿಗಂತೂ ಇದು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಸ್ವರ್ಗ. ಸೂರ್ಯ ಹಾಗೂ ಮರಳಿನೊಂದಿಗೆ ಕಾಲಕಳೆಯಲು, ಹಾಯಾಗಿ ವಿಹರಿಸಲು  ಬಯಸುವವರಿಗಂತೂ ಇದು ನೆಚ್ಚಿನ ತಾಣ. ನಿಸರ್ಗದತ್ತ  ಸೌಂದರ್ಯ ಹಾಗೂ ಆಕರ್ಷಣೆಯೇ ಇದರ ಮೂಲ ಬಂಡವಾಳ.


39 ದ್ವೀಪಗಳ ಸಮೂಹ: 
ಲಕ್ಷದ್ವೀಪ ಎಂದ ಮಾತ್ರಕ್ಕೆ ಇಲ್ಲಿ ಒಂದು ಲಕ್ಷ ದ್ವೀಪಗಳಿವೆ ಎಂಬರ್ಥವಲ್ಲ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಇಲ್ಲಿರುವುದು ಬರೀ 39 ನಡುಗಡ್ಡೆ. ಈ ದ್ವೀಪ ಸಮೂಹದ ಒಟ್ಟೂ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ಕೇವಲ 32 ಚದರ್ ಕಿ.ಮೀ. ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಲಖದೀವ್, ಮನಿಕೋಯ್ ಮತ್ತು ಅಮಿನ್ ದಿವಿ ದ್ವೀಪಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ದೊರೆತಾಗ ಬ್ರೀಟಿಷರು ಲಕ್ಷದ್ವೀಪವನ್ನು ಭಾರತದ ಭೂ ಪ್ರದೇಶದೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಿದರು. ಈ ದ್ವೀಪ ಸಮೂಹವನ್ನು ಒಂದು ಜಿಲ್ಲೆಯಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದ್ದು, 10 ತಾಲೂಕುಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಭಾರತದ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿಯೇ ಅತ್ಯಂತ ಚಿಕ್ಕದು. ಲಕ್ಷದ್ವೀಪದ ರಾಜಧಾನಿ ಕವರಟ್ಟಿ. ಇಲ್ಲಿ 12 ಹವಳದ ದ್ವೀಪಗಳು, 3 ಹವಳದ ದಿಬ್ಬಗಳು, 5 ಆಳವಿರದ ಸಾಗರ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು 11 ಜನ ನಿಬಿಡ ದ್ವೀಪಗಳಿವೆ. ಜನರಿರುವ ದ್ವೀಪಳೆಂದರೆ, ಅಗಟ್ಟಿ, ಅಮಿನಿ, ಅನ್ಡ್ರೋಟ್, ಬಂಗಾರಂ, ಬಿತ್ರ, ಚೆತ್ಲಾತ್, ಕದ್ಮತ್, ಕಲ್ವೇನಿ, ಕವರಟ್ಟಿ, ಕಿಲ್ತಾನ್ ಮತ್ತು ಮನಿಕಾಯ್. ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮದ ಜತಗೆ ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ಲಕ್ಷದ್ವೀಪದ ಪ್ರಮುಖ ಉದ್ಯಮ. ಈ ದ್ವೀಪಗಳಲ್ಲಿ ಅಗಟ್ಟಿ ಹಾಗೂ ಬಂಗಾರಂ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿವೆ.

ಜಲ ಕ್ರೀಡೆಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿ:
ಇಲ್ಲಿನ ಅನೇಕ ಆಕರ್ಷಕ ತಾಣಗಳು ನೋಡುಗರಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಉತ್ತೇಜನಕಾರಿ. ರಜಾದಿನಗಳನ್ನು ಕಳೆಯಲು ಹೇಳಿಮಾಡಿಸಿದ ತಾಣ. ಮೀನುಗಾರಿಕೆಯ ಸ್ವಅನುಭವವನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು. ಮನಸ್ಸಸಿನ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಕಡಿಮೆಮಾಡಿಕೊಂಡು ನಿರಾಳರಾಗಬಹುದು. ಸ್ಕೂಬಾ ಡೈವಿಂಗ್ ತಾಣ ಕೂಡಾ ಇಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ಆಕರ್ಷಣೆ. ಇದು ಸದಾ ಚಟುವಟಿಕೆಯಿಂದ ಕುಡಿರುವ ತಾಣ. ಅಲ್ಲದೆ ನೀರಿನ ಆಳಕ್ಕೆ ಇಳಿದು ಈಜಲು, ನೀರಿಗೆ ಜಿಗಿಯಲು ಸಾಕಷ್ಟು ತಾಣಗಳು ಸಿಗುತ್ತವೆ.

ನೀಲಿ ಬಣ್ಣದ ಸರೋವರ:

ಸಮುದ್ರದ ನೀರಿನಿಂದ ನಿರ್ಮಾಣವಾದ ಸರೋವರಗಳು ನೀಲಿ ಬಣ್ಣದ್ದಾಗಿವೆ. ಕಡಲ ತೀರ ಕೂಡಾ ಅತ್ಯಂತ ಶುಭ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿ ಸದಾ ಕಂಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ.  ತೆಂಗು ಹಾಗೂ ಪಾಮ್ ಮರಗಳು ಸಾಲಾಗಿ ಬೆಳೆದು ನಿಂತಿದ್ದು, ಆಕರ್ಷಣೆಯನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಿವೆ.

ಜನಪ್ರಿಯ ದ್ವೀಪಗಳು
  • ಕವರಟ್ಟಿ ದ್ವೀಪ
ಲಕ್ಷ ದ್ವೀಪದ ಸಮೂಹದಲ್ಲಿಯೇ ಎಲ್ಲಾ ವಿಧದ ಮೋಜು ಮತ್ತು ಸಾಹಸಕ್ಕೆ ಕರವಟ್ಟಿ ಕೇಂದ್ರ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಈ ದ್ವೀಪ ಪುಟ್ಟ ಪಟ್ಟಣವಾಗಿದ್ದು, ಲಕ್ಷದ್ವೀಪ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶದ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಕೆಲವು ಪಾರಂಪರಿಕ ತಾಣಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ. ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಹಾಗೂ ಮಸೀದಿ ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದವು. ಇಲ್ಲಿನ ಬೆಳ್ಳನೆಯ ಮರಳ ತೀರಗಳು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸಾವಿರಾರು ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಸೆಳೆಯುತ್ತವೆ.
  • ಅಗಟ್ಟಿ ನಡುಗಡ್ಡೆ.
ಲಕ್ಷದ್ವೀಪದ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರ ಅಂತಲೇ ಅಗಟ್ಟಿ ನಡುಗಡ್ಡೆ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. ಅಗಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವಿದೆ. 1988ರಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿನ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಲಕ್ಷದ್ವೀಪಕ್ಕೆ ವಿಮಾನ ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸುವ ಏಕೈಕ ದ್ವೀಪವೂ ಇದೇ ಆಗಿದೆ.
 
  • ಬಂಗಾರಂ ದ್ವೀಪ
ಇಲ್ಲಿ ತೆಂಗಿನ ಮರಗಳಿಂದ ಆವೃತ್ತವಾಗಿರುವ ಕಡಲ ತೀರ ಸುಮಾರು 120 ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಆವಸಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಐಲ್ಯಾಂಡ್ ರೆಸಾರ್ಟ್ನೀರಿನೊಳಗಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಸ್ಕೂಬಾ ಹಾಗೂ ಸ್ಕೋರ್ಕಿಲ್ಲಿಂಗ್ ಅನುಭವ ಪಡೆಯಬಹುದು. ಕಡಲ ತೀರದಲ್ಲಿ ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣದ ಅಲೆಗಳು ಮನಸೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ತರಹೇವಾರಿ ಜಾತಿಯ ಪಕ್ಷಿಗಳು, ಮೀನುಗಳು, ಮುಳ್ಳಂದಿ, ಗಿಳಿ ಸಂಕುಲಗಳು ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತದೆ.